De legendarische Ian Thorpe, rivaal van Pieter van den Hoogenband
Ian Thorpe – ook wel bekend als de 'Thorpedo' – is een van de meest iconische figuren in de wereld van wedstrijdzwemmen. Hoewel hij het hoogst mogelijke niveau bereikte, verliep zijn reis naar Olympisch supersterrendom niet van een leien dakje.
Thorpe werd geboren op 13 oktober 1982 in Sydney, Australië, en zijn reis naar grootheid begon al op jonge leeftijd. Al als tiener brak Thorpe door in de internationale zwemscène en maakte al snel naam met zijn opmerkelijke zwemkwaliteiten.
Toen hij slechts 14 jaar oud was, werd hij de jongste man ooit die Australië vertegenwoordigde op de wereldkampioenschappen in 1998 in Perth, Australië.
Thorpe brak internationaal door op de pan-Pacifische kampioenschappen van 1999, waar hij vier gouden medailles won en wereldrecords vestigde op de 200 en 400 meter vrije slag. Zijn prestaties bevestigden zijn status als rijzende ster in de zwemsport.
De Olympische Spelen van 2000 in Sydney waren een beslissend moment voor Thorpe en de Australische sportwereld. Hij was pas 17 en won drie gouden medailles en twee zilveren medailles, waarbij hij het thuispubliek betoverde met zijn gratie en kracht.
Thorpes memorabelste race hier was de 400 meter vrije slag. Onder het oorverdovende gejuich van "Thorpie" van een uitzinnig thuispubliek vestigde hij een wereldrecord en werd hij de jongste mannelijke Olympisch kampioen ooit in dit onderdeel.
Zijn overwicht hield stand tijdens de Wereldkampioenschappen 2001 in Fukuoka, Japan, waar hij zes gouden medailles won en daarmee de eerste zwemmer werd die een dergelijke prestatie neerzette tijdens een enkel wereldkampioenschap. Volgens de gegevens van Swimming World vestigde hij nieuwe wereldrecords op de 200, 400 en 800 meter vrije slag en bevestigde hij zijn status als beste zwemmer van zijn generatie.
De carrière van Thorpe was niet zonder geduchte rivalen, zoals de Nederlandse Pieter van den Hoogenband (op de foto) en de Amerikaanse Michael Phelps.
Van den Hoogenband, bekend om zijn uitzonderlijke sprintkwaliteiten, ontpopte zich als de belangrijkste rivaal van Thorpe tijdens de Olympische Spelen van 2000 in Sydney. In de finale van de 200 meter vrije slag wist Van den Hoogenband maar nipt het goud voor Thorpe te veroveren en vestigde daarmee een wereldrecord. Door deze rivaliteit werd de vastberadenheid van Thorpe aangewakkerd en fans wereldwijd keken altijd reikhalzend uit naar hun volgende races.
Michael Phelps, die later de meest gedecoreerde Olympiër aller tijden zou worden, kruiste ook het pad van Thorpe. Bij de Olympische Spelen van 2004 in Athene kwamen Thorpe, Phelps en Van den Hoogenband uit tegen elkaar in wat de 'The Race of the Century' werd genoemd op de 200 meter vrije slag.
Thorpe pakte de overwinning, veroverde goud en bevestigde zijn status als 's werelds beste freestyler op de middellange afstand. Phelps, die derde werd, zou de sport gaan domineren, maar de nalatenschap van Thorpe was stevig gevestigd met vijf Olympische gouden medailles op zijn naam na de Olympische Spelen van Athene.
Over zijn rivaliteit met Phelps vertelde Thorpe in 2020 aan de podcast Inside met Brett Hawke: "Ik krijg er misschien spijt van als ik dit zeg, maar ik wilde dat Michael Phelps een beetje ouder was", aldus Thorpe tegen de zwemcoach. "Het zou me hebben uitgedaagd. Dan zou ik er iemand anders bij hebben gehad."
Ondanks zijn enorme succes in het zwembad, stond het leven van Thorpe buiten het zwembad bol van de uitdagingen. De druk om topprestaties te blijven leveren en de niet aflatende aandacht van het publiek eisten zijn tol. In 2006 ging Thorpe op 24-jarige leeftijd met pensioen, omdat hij niet gemotiveerd was om door te gaan op topniveau, zoals destijds werd geschreven door The Daily Telegraph.
Thorpe keerde terug naar de sport in 2011, in een poging om zich te kwalificeren voor de Olympische Spelen van Londen 2012. Maar de destijds 29-jarige zou daar na enkele jaren afwezigheid uiteindelijk bij lange na niet in slagen.
De jonge atleet kon niet goed van zijn pensioen genieten. Thorpe kreeg te maken met alcoholisme en een verslaving aan voorgeschreven medicijnen als onderdeel van een gevecht met ernstige depressies. In februari 2014 werd hij hiervoor behandeld, zoals indertijd werd gemeld door CNN.
In juli 2014 kwam Thorpe opnieuw in het nieuws, dit keer vanwege zijn moedige beslissing om uit de kast te komen als homo. In een interview met Sir Michael Parkinson (op de foto met Thorpe op Wimbledon in 2014) erkende Thorpe openlijk zijn se*ualiteit, waarmee een einde kwam aan jaren van speculatie en interne conflicten.
"Ik heb er geen moeite mee om te zeggen dat ik homo ben. Ik wil niet dat mensen zich net zo voelen als ik. Je kunt volwassen worden, je kunt je er goed bij voelen en je kunt homo zijn", vertelde Thorpe aan de veelgeprezen Britse presentator over het ongemak dat hij voelde over zijn se*ualiteit in zijn jeugd.
In de jaren daarna is Thorpe stabieler en gezonder geworden en heeft hij zich ingesteld op een leven buiten het wedstrijdzwemmen door zich in te zetten voor goede doelen – vooral om aandacht te vragen voor pestgedrag – als schrijver van kookboeken en als veelgevraagd merkambassadeur in Australië.
Ondanks het rustige leven heeft hij toch te maken gehad met een aantal moeilijke momenten. In 2022 kwam hij opnieuw in het nieuws nadat zijn ex-partner Ryan Channing plotseling overleed op Bali, na een schijnbare overdosis medicijnen, volgens The Daily Mail. Channing was gedurende vijf jaar, van 2014 tot 2019, de partner van Thorpe geweest.