Enquête in Duitsland: één op de vijf wil meer blanke spelers in het nationale team

Heel Duitsland is in rep en roer vanwege een enquête van de omroep WDR over het Duitse voetbal. De enquête, die vlak voor het EK 2024 voor opschudding zorgde, laat maar weer zien dat sport nooit helemaal apolitiek kan zijn.

De enquête in kwestie werd uitgevoerd door de WDR. Het resultaat is verbluffend: één op de vijf respondenten zou graag meer spelers met een witte huidskleur in het nationale team zien.

In Der Spiegel uitte Joshua Kimmich, speler van het Duitse voetbalelftal, zijn verontwaardiging: "Iedereen die met voetbal is opgegroeid, weet dat dit volstrekt absurd is. Voetbal is juist een voorbeeld van hoe je verschillende naties, verschillende huidskleuren en verschillende religies kunt verenigen".

Hij vervolgt: "Dat is ook waar het voor ons in het team om draait. Ik zou veel, heel veel spelers heel erg missen als ze hier niet waren. Dit is absoluut racistisch en heeft geen plaats bij ons in de kleedkamer".

De enquête werd uitgevoerd op initiatief van verslaggever Philipp Awounou als onderdeel van de WDR-documentaire 'Unity and Justice and Diversity'.

Volgens Karl Valks, hoofd van WDR Sport, kwam in de documentaire de bewering naar voren dat er te weinig 'echte' blanke Duitse voetballers in het nationale elftal zouden zitten. WDR wilde dit nader onderzoeken en voerde daarom een grondige enquête uit.

Het onderzoek werd in opdracht van 'Sport Inside' uitgevoerd door politiek onderzoeksbureau Infratest Dimap. Aan de enquête, die tussen 2 en 3 april 2024 werd gehouden, namen 1304 kiesgerechtigden deel.

Het resultaat is verbijsterend: 21% van de respondenten zou er voorstander van zijn als meer spelers van het Duitse voetbalelftal een blanke huidskleur zouden hebben. Er moet ook gezegd worden, daarentegen, dat de meerderheid van de respondenten, namelijk 65%, geen moeite heeft met de diversiteit in het elftal.

De WDR meldt dat er een correlatie is met partijaffiniteit en de wens om witte spelers te zien: 47% van de respondenten die op de rechtse AfD stemmen, vindt dat het nationale team meer blanke spelers nodig heeft. Onder kiezers van de links-conservatieve Bündnis Sahra Wagenknecht is dat 38%.

Bij de achterban van de christendemocratische CDU is dat volgens WDR echter maar 18%, bij de sociaaldemocratische SPD 14% en bij de linkse Bündnis 90/Die Grünen 5%.

Het is niet alleen de uitslag van de peiling die schokkend is, maar ook de timing. Joshua Kimmich beklaagt zich erover, omdat de enquête voor meer onrust dan steun zorgt in een toernooi dat uitgerekend in Duitsland wordt georganiseerd.

Volgens Der Spiegel zei Kimmich: "Als je bedenkt dat we voor een Europees Kampioenschap in eigen land staan, is het absurd om zo'n vraag te stellen als het eigenlijk gaat om het verenigen van het hele land. Het gaat erom samen grootse dingen te bereiken. Als team proberen we iedereen in Duitsland achter ons te krijgen".

Bondscoach Julian Nagelsmann is ook duidelijk in zijn woorden: "Ik hoop dat ik nooit meer over zo'n waardeloze enquête hoef te lezen".

Kimmich en ook Nagelsmann, en in deze context de hele Duitse voetbalbond, ontvingen veel kritiek over hun ferme taal. Maximilian Rieger van Deutschlandfunk suggereerde de Duitse voetbalbond dat het "beter was om te zwijgen over racisme" omdat "het de EK-titel in gevaar zou kunnen brengen". Maar de voetbalbond was uiteraard al niet over dit onderwerp begonnen.

Rieger schrijft verder dat de antiracistische statements van spelers en managers de "politieke blindheid" van de Duitse voetbalbond aantoont. De wens om 'politiek correct' te zijn was volgens Rieger de afgelopen jaren vooral merkbaar tijdens grote toernooien.

Hier is echter sprake van een verwarring: de inhoud van de enquête past in de bredere maatschappelijke ontwikkelingen in Duitsland. Voetballers hebben evengoed te maken met racistische denkbeelden als andere Europeanen, en dus is het onmogelijk voor hen om te doen alsof het niet bestaat.

Thomas Krause, verslaggever van Stern, schrijft dat de uitslag van de enquête na verschillende racistische voorvallen in Duitsland enkel naïevelingen kan verbazen. De huidige peilingresultaten van de AfD evenals het recente zingen van rechts-extremistische leuzen in een vakantieoord, wijd verspreid over sociale media, zouden immers in dezelfde richting wijzen.

Nadat Nagelsmann en Kimmich kritiek hadden geleverd, heeft nu ook ARD-journalist Philipp Awounou commentaar gegeven over het onderwerp. Hij is betrokken geweest bij de documentaire. Volgens de krant Bild vindt hij dat de context van de enquête duidelijker had moeten worden gecommuniceerd.

Foto: 'Hart aber fair', Philipp Awounou / ARD

Bild citeert het ARD-programma 'Hart aber fair' waarin Awounou het volgende zei: "Er had een duidelijke directe verwijzing moeten zijn: waarom is deze enquête opgesteld en wat is de achtergrond ervan. Ik denk dat dat heel begrijpelijk is. En ik denk dat de heer Nagelsmann of andere mensen in de context van de film ook volledig begrijpen waarom we dit hebben gedaan".

In een verklaring in Der Spiegel verwijst Awounou naar de wetenschappelijke werkwijze: "Om racistische attitudes te testen, moet je vragen naar racistische attitudes. Dit is een normaal proces in wetenschappelijke opinieonderzoeken".

De journalisten vonden het belangrijk te onderzoeken "of we momenteel nieuwsberichten publiceren zonder rekening te houden met de feitelijke situatie [waarin veel Duitsers problemen hebben met immigratie en diversiteit], of dat we mogelijk een onjuiste nadruk leggen door (te veel) aandacht te besteden aan een scala van meningen, zelfs als die in de bredere samenleving weinig populariteit genieten".

Het valt nog te bezien welke invloed deze enquête zal hebben op het Duitse elftal en het succes op het EK. Duitsland is hoe dan ook niet het enige EK-land dat discussies voert over racisme en voetbal. Kijk maar naar de Gullit-imitators in het stadion: voor sommigen is het blackface, voor anderen een eerbetoon.

Volg ons op MSN om elke dag de beste artikelen te ontvangen