Wat is de medaillespiegel per hoofd van de bevolking? Wie heeft er dan gewonnen in Parijs?
De Olympische Spelen worden doorgaans gedomineerd door de VS en China. De Zomerspelen van Parijs 2024 waren daarop geen uitzondering. Echt verrassend is dat niet: Deze landen hebben geld om in de Spelen te steken en ze hebben allebei ongelooflijk grote populaties om atleten uit te selecteren.
Dit was de medaille-top 10 in Parijs dit jaar.
1. Verenigde Staten
2. China
3. Japan
4. Australië
5. Frankrijk
6. Nederland
7. Groot-Brittannië
8. Zuid-Korea
9. Italië
10. Duitsland
Met een bevolking van meer dan een miljard mensen lijkt het vrij logisch dat je een aantal topatleten in de mix hebt. Het is dan ook eigenlijk oneerlijk om de grootte van de bevolking niet mee te tellen als je de lijst van meest succesvolle landen maakt.
Een andere kijk op de telling: Laten we gelijkheid creëren voor grote en kleine landen door de medaillespiegel per hoofd van de bevolking te berekenen.
Voor degenen die zeggen dat alleen de gouden medaille zou moeten tellen, is hier de top 10 per hoofd van de bevolking op basis van alleen gouden medailles:
1. Dominica
2. Sint Lucia
3. Nieuw-Zeeland
4. Slovenië
5. Ierland
6. Nederland
7. Australië
8. Bahrein
9. Hongarije
10. Kroatië
Net als in de 'traditionele' medaillespiegel van Parijs staat Nederland op de zesde plek. Grote landen als China en de VS zijn weggevallen, maar toch zorgt de lijst ervoor dat we misschien wat nuchterder kijken naar de veelgehoorde uitspraak: "Voor een klein landje doen we het heel goed"!
Als we alle medailles mee willen nemen, niet alleen goud, dan gebruiken we een gewogen systeem, net als de Olympische Spelen en sportmedia ook doen als ze hun medaillespiegel bepalen.
Het gewogen systeem geeft punten op basis van het type medaille, zodat een eerste plek zwaarder weegt dan een derde. Logisch. In deze galerij gebruiken we het lang voorgestelde gewogen medaillesysteem van de New York Times: goud telt voor 4 punten, zilver 2 punten en brons 1 punt.
Nederland heeft in 2024 een recordaantal van 34 medailles gewonnen: 15 gouden, 7 zilveren en 12 bronzen plakken. Nu we de alternatieve lijst met alleen gouden medailles hebben gezien, denk je dat we het beter doen als we alle andere ook meetellen?
Parijs was Ierlands beste Olympische Spelen ooit, en het Europese land zou op de 10e plek zijn geëindigd als de telling was bepaald op basis van medailles per hoofd van de bevolking.
Hun 4 gouden en 3 bronzen van hun bevolking van 5.281.600 staat gelijk aan één medaille(-punt) per 277.978, rekening houdend met het gewicht van de individuele medailles.
Misschien verrassend "voor zo'n klein kikkerlandje," maar gebaseerd op de bevolkingscijfers komt Nederland in de alternatieve medaillespiegel lager uit dan dan in de officiële lijst van de Olympische Spelen: nr. 9 in plaats van 6.
De 34 medailles van de 17.977.676 Nederlanders staan gelijk aan één medaille op elke 239.702 personen.
Hongarije zou op deze alternatieve medaillespiegel een mooie plek hebben dankzij haar 6 gouden, 7 zilveren en 6 bronzen medailles en een bevolking van 9.584.627 mensen.
Dit komt neer op één medaille per 239.615 mensen, zoals gedocumenteerd door de Medals Per Capita database.
Jamaica zou de alternatieve per-capita lijst voor vrijwel elke Olympische Spelen sinds 2008 hebben aangevoerd, maar dit jaar was niet een van hun beste.
Met 1 gouden, 3 zilveren en 2 bronzen medailles staat de eilandnatie van 2.825.544 mensen op de 7e plaats met één medaille per 235.462 personen.
Australië, veelbesproken op de Spelen als een sterk team dat als 4e eindigde, staat eigenlijk op de 6e plaats als je een tabel maakt op basis van bevolkingscijfers.
Met 18 gouden, 19 zilveren en 16 bronzen medailles voor hun bevolking van 27.364.621 mensen kijken we naar één medaille per 228.038 Aussies.
Slovenië komt binnen op nummer 5 met 2 gouden en 1 zilveren medaille. Met een bevolking van 2.123.949 komt dit neer op één medaille per 212.394 mensen.
Nieuw-Zeeland, een land met een bevolking van slechts 5.338.900 personen, pakte een indrukwekkende 10 gouden, 7 zilveren en 3 bronzen medailles. Een solide prestatie waarmee ze op de 11e plaats eindigden op de officiële telling, maar op de 4e plaats als je meerekent hoe klein ze zijn. Het komt neer op één medaille 121.338 Kiwi's.
Het zijn misschien niet veel medailles, maar om ze te winnen vanuit zulke kleine landjes, dat is speciaal. Grenada, dat 2 bronzen medailles pakte, heeft een bevolking van slechts 112.579, wat betekent dat er één medaillewinnaar is op elke 56.289 voor het Caribische land.
Eveneens in het Caribisch gebied staat St. Lucia op de 2e plaats met 1 gouden en 1 zilveren medaille op 184.100 inwoners. Dat komt neer op één medaille voor elke 30.683 mensen.
Ten slotte zou Dominica, een eilandnatie met 1 gouden medaille, bovenaan de lijst staan. Door zijn bevolking van 67.408 komt het gewicht van de gouden medaille (vier punten) overeen met een medaille(punt) per 16.852, zoals vastgelegd door Medals Per Capita.
De keerzijde van deze berekening is dat ze de rijkdom of politieke omstandigheden van de deelnemende landen niet meetelt. Een groot land als India, met een bevolking van 1.404.910.000, zou volgens de redenering in de eerste dia hoog moeten eindigen. Toch won het slechts 1 zilveren en 4 bronzen medailles. Ofwel: één medaille per 234.151.666 personen.
Voor Nederland zou een alternatieve berekening op basis van Bruto Binnenlands Product overigens niet goed uitpakken, want daarvoor zijn we te rijk. Volgens de site Medals per Capita zou Nederland dan op de 36e plaats in de medaillespiegel eindigen, ten nadele van kleine landen die toch iets minder geld op de bank hebben.
Behalve de Caribische landen in de lijst, zoals Dominica, St. Lucia, Grenada en Jamaica, zouden in zo'n alternatieve medaillespiegel per BBP ook landen als Georgië, Kyrgyzstan, Oezbekistan en Kenia staan.
In de 'gewone' alternatieve medaillespiegel, gebaseerd op bevolkingsaantallen, zou België op de 28e plek eindigen. Dat is iets lager dan in de officiële lijst van de Olympische Spelen (25). Volgens de alternatieve berekening van Medals per Capita zou er één medaille(punt) per 591,447 Belgen zijn gewonnen.