Waarom 2004 het vreemdste jaar was in de voetbalgeschiedenis

Voetbal heeft zijn deel van de verrassingen gekend, maar 2004 was echt uniek. Van onverwachte competitiewinnaars tot schokkende internationale triomfen, het was een jaar waarin de underdogs heersten.

Grote clubs worstelden, nieuwkomers zegevierden en de geschiedenis werd herschreven. Van club- tot internationaal niveau regeerde onvoorspelbaarheid. Laten we eens kijken waarom 2004 eruit springt als het meest krankzinnige jaar in de voetbalgeschiedenis.

Een jonge Mourinho was de coach van FC Porto, dat Europa verbijsterde door de Champions League te winnen in het seizoen 2003/04. De ploeg, een team zonder wereldsterren, overtrof alle verwachtingen door pas de tweede Portugese club te worden die de competitie won.

Op weg naar onverwachte glorie versloegen ze Manchester United, Lyon en Deportivo La Coruña. Daarna speelden ze in de finale tegen Monaco, de andere verrassing in het toernooi. Die club versloegen ze met 3-0 dankzij doelpunten van Carlos Alberto, Deco en Dmitri Alenichev.

Een andere grote verrassing van de Champions League van dat jaar vond plaats in de kwartfinale. Het sterrenteam AC Milan leek voorbestemd voor een nieuwe Champions League-finale, vooral toen ze Deportivo La Coruña met 4-1 voorstonden na de eerste wedstrijd. Ongelooflijk genoeg verloren ze de tweede wedstrijd in Galicië met 4-0, waarmee ze een van de grootste tegenslagen in de geschiedenis van de UCL leden.

Ondanks de tekortkomingen van zijn team in de Champions League won Andriy Shevchenko de Ballon d'Or van 2004. Hij had AC Milan naar de Serie A-glorie geleid in een seizoen met 24 doelpunten.

Velen vonden dat Deco, de creatieve kracht achter Porto's Champions League-triomf, of Thierry Henry, een Invincible bij Arsenal, het meer verdiende. Het leidde tot debatten over de vraag of individueel of teamsucces belangrijker was bij prijzen.

Natuurlijk stippen we de laatste fase van de Eredivisie van dat jaar ook even aan, al was daar minder schokkends te zien dan in andere jaren. Ajax won het kampioenschap met 6 punten verschil op PSV en aanvaller Maxwell zou dat jaar de Gouden Schoen winnen. Maar weet je wie de topscorer van het seizoen was?

De Servische Mateja Kežman van PSV was de topscorer in de Eredivisie 2003-2004, met 11 goals meer dan Dirk Kuyt van Feyenoord. Maar Kuyts tijd kwam nog wel, want hij zou topscorer worden in 2004-2005.

In de Jupiler League won Anderlecht vrij gemakkelijk het kampioenschap, al werd het op het eind nog even spannend dankzij tegenstanders als Moeskroen met topscorer Luigi Pieroni in zijn team. Op de foto zien we Pieroni met nummer 9 in de nationale selectie. Deze haalde overigens het EK niet.

Terug in Spanje bleven de schokken aanhouden. Valencia, geleid door Rafael Benítez, maakte golven en voltooide een schokkende La Liga en de UEFA Cup dubbel. Ze eindigden vijf punten voor Barcelona en kregen slechts 27 doelpunten tegen in 38 wedstrijden. In Europa verpletterden ze Marseille met 2-0 in de UEFA Cup-finale. Het was een gouden tijdperk voor de club.

De overwinning van Valencia in de competitie kwam tegen de achtergrond van een epische ineenstorting van de Madrileense topclub. Ondanks dat ze in maart aan kop lagen in La Liga, verloren ze hun laatste vijf competitiewedstrijden en eindigden ze uiteindelijk als vierde. Hun sterrenteam, met onder meer Zinédine Zidane, Ronaldo en David Beckham, werd ook in de kwartfinales van de Champions League uitgeschakeld door Monaco.

Als gevolg hiervan keerde Real-manager Carlos Queiroz, op zichzelf al een vreemde aanstelling, terug naar Old Trafford als assistent van Sir Alex Ferguson en werd Rafa Benítez (op de foto) aangesteld als de nieuwe manager van Liverpool, waar hij een langdurige rivaliteit met Chelsea's Mourinho zou beginnen.

In de Premier League bereikte Arsenal het ondenkbare. De Gunners bleven ongeslagen, wonnen 26 wedstrijden, speelden 12 keer gelijk en eindigden met 90 punten, 11 punten meer dan Chelsea. Geen enkel Engels team had een onoverwinnelijk seizoen in de competitie gehad sinds Preston North End in 1889.

De ploeg van Arsène Wenger speelde aanvallend, vloeiend voetbal, geleid door Thierry Henry, die volgens Transfermarkt 30 competitiedoelpunten scoorde. Hun ijzersterke verdediging, geleid door Sol Campbell en Kolo Touré, kreeg slechts 26 doelpunten tegen, terwijl middenveldmaestro's Patrick Vieira en Robert Pirès het tempo controleerden. The Invincibles blijven een van de beste teams in de Engelse voetbalgeschiedenis.

Het succes van Arsenal zou echter niet lang duren. De komst van Roman Abramovich naar Engeland en de miljarden roebels aan investeringen die hij meebracht, zouden Chelsea transformeren tot een grootmacht. Ze eindigden als tweede in de Premier League met een clubrecord van 79 punten en huurden toen José Mourinho in als coach. Alles zou veranderen.

Ook in Duitsland was er een grote verrassing, toen de dominantie van Bayern München in de Bundesliga werd onderbroken door Werder Bremen, een club zonder grote financiële steun, die een historische dubbele overwinning behaalde.

Ze behaalden de landstitel met 74 punten, zes meer dan Bayern München, en werden daarmee het eerste team dat geen Bayern was dat de dubbel behaalde sinds 1988. Hun aanvallende duo Aílton en Ivan Klasnić was niet te stoppen, waarbij de Braziliaan (op de foto) 28 competitiedoelpunten scoorde. In de DFB-Pokal finale versloeg Bremen Alemannia Aachen met 3-2, waarmee een sprookjesachtig seizoen werd voltooid.

Maar de verrassingen hielden daar niet op. Ook in het internationale voetbal waren er enorme schokken, en dat was Griekenland op het EK 2004 het meest. Griekenland, dat op de 35e plaats van de wereldranglijst staat, won de trofee tegen alle verwachtingen in door titelhouder Frankrijk, Tsjechië en vervolgens gastland Portugal in de finale te verslaan, dankzij een enkel doelpunt van Angelos Charisteas.

Het Nederlands elftal haalde de halve finale tegen thuisland Portugal maar verloor met 2-1. Ruud van Nistelrooy deelde de tweede plaats in de topscorerslijst met Wayne Rooney (4 goals), terwijl de Tsjechische Milan Baron met 5 goals topscorer werd. Er was geen Griek of Portugees te zien aan de top. Daaraan kun je al zien dat het toernooi niet door aanvallers werd beslist.

In 2004 bereikten de verdedigende tactieken nieuwe hoogten. Voetbal verschoof van puur aanvallend spel naar meer tactische discipline, en dat wierp zijn vruchten af. Porto's compacte systeem hielp hen de Champions League te winnen en de deep-block-strategie van de Griekse coach Otto Rehhagel, die vertrouwde op standaardsituaties en een vastberaden verdedigingslinie, leidde hen naar de Euro 2004-glorie.

Onwaarschijnlijke winnaars doken overal op in 2004. Porto in Europa, Valencia in Spanje, Werder Bremen in Duitsland en Griekenland in het internationale voetbal. Het was een jaar waarin de traditionele machten van het voetbal werden vernederd. De kloof tussen giganten en outsiders was nog nooit zo klein geweest.

Volg ons op MSN om elke dag de beste artikelen te ontvangen