EK'88 generatie: Hoe Marco van Basten Oranje de cup schonk met een wondermooie goal

Marcel van Basten, beter bekend als Marco van Basten, was zonder twijfel een van de beste spitsen in de voetbalgeschiedenis. De voormalige aanvaller was ook een van de drijvende krachten achter de grootste triomf uit de geschiedenis van Oranje: de eindzege op het EK van 1988.

Van Basten beleefde dat jaar een van de absolute hoogtepunten van zijn carrière. Ondanks terugkerende pijntjes gaf hij tijdens het toernooi alles op het veld. Hij scoorde tegen Duitsland in de halve finales en maakte in de finale een legendarisch doelpunt tegen de Sovjet-Unie. Vooral die laatste treffer herinnert iedereen zich nog levendig.

Met zijn geweldige afwerkerskwaliteiten en zijn fantastische balbehandeling was Van Basten een dodelijke spits, die meer dan 300 doelpunten scoorde in zijn carrière.

Van Basten is een voorbeeld van een ijverige professional wiens sportieve ambities hem naar de absolute voetbaltop brachten. In 1986 scheurde de aanvaller echter de ligamenten van zijn linkerenkel en was er een gecompliceerde operatie nodig. Die enkelblessure zou hem zijn hele carrière teisteren en Van Basten uiteindelijk dwingen om vroegtijdig te stoppen met voetballen.

De fantastische spits begon zijn carrière bij Ajax en verhuisde later naar AC Milan, waar hij heel wat individuele en collectieve prijzen won, waaronder drie keer de 'Ballon d'Or'. Van Basten is samen met Johan Cruijff en Michel Platini een van de meest bekroonde voetballers in de geschiedenis.

In 1999 werd Van Basten uitgeroepen tot de op een na beste Nederlandse voetballer ooit, op korte afstand van Johan Cruijff. Later, in 2004, werd hij dan weer uitgeroepen tot een van de belangrijkste sporters in de geschiedenis van Nederland.

Van Basten begon zijn carrière bij Ajax. In Amsterdam won hij drie titels en drie bekers. Hij sloot zich op 16-jarige leeftijd aan bij de club. Door groeipijnen had hij het moeilijk om zich te integreren, maar zijn trainers zagen zijn talent en pushten hem om voor het tweede elftal van Ajax te spelen.

In februari 1981 maakte Marco van Basten zijn officiële debuut in het tweede elftal van Ajax. Hij verving vaste spits Rini van Roon, die met een blindedarmontsteking kampte. Van Basten scoorde bij zijn debuut meteen vier keer. In het seizoen 1982 zou hij twintig wedstrijden spelen voor het eerste elftal en negen doelpunten maken.

Omdat Van Basten bleef scoren, kreeg hij een basisplaats bij Oranje. Hij debuteerde tegen IJsland en scoorde twee weken later zijn eerste doelpunt, in een vriendschappelijk duel tegen België. Blessures braken het fantastische seizoen van Van Basten echter vroegtijdig af.

In het seizoen 1985-86 maakte Johan Cruijff Van Basten aanvoerder van het eerste elftal van Ajax. De 20-jarige aanvaller zou dat seizoen uiteindelijk topschutter worden met in totaal 37 doelpunten.

De jonge Van Basten was zich een weg aan het banen naar de voetbaltop, maar door problemen in zijn linker- en rechterenkel moest hij geopereerd worden en kwam zijn ontwikkeling tot stilstand. Vermoedelijk zou hij daarna zijn enkels overbelast hebben tijdens het genezingsproces, wat geleid zou hebben tot de chronische pijn waarmee hij de rest van zijn carrière mee af te rekenen kreeg.

Het jaar daarop richtte Silvio Berlusconi, die net de nieuwe voorzitter van AC Milan was geworden, zijn pijlen op de jonge Van Basten. Beide partijen vonden een akkoord, maar Van Basten bleef trouw aan zijn coach en team en wilde het seizoen bij Ajax afmaken.

Van Basten pakte op 23-jarige leeftijd zijn koffers en trok op advies van Cruijf naar Milan. De Italiaanse club betaalde 1,13 miljoen euro voor zijn transfer. Door terugkerende blessures en een gebrek aan vertrouwen in zijn herstel speelde Van Basten echter tweede viool bij de Rossoneri en was hij meestal invaller.

In het seizoen 1992-93 raasde AC Milan onder Fabio Capello door de Serie A. De Italiaanse topclub verloor geen enkele competitiewedstrijd en het team werd treffend 'gli invincibili' genoemd ('de onoverwinnelijken'). Van Basten won de titel waar hij al zo lang op wachtte, maar speelde in de competitie slechts 15 wedstrijden (13 doelpunten).

Het is nauwelijks te bevatten hoeveel pijn Marco van Basten voortdurend heeft geleden, maar het was voldoende om zijn profcarrière vroegtijdig te beëindigen. De spits moest zijn voetbalschoenen noodgedwongen aan de wilgen hangen door een reeks onzorgvuldige operaties en overhaaste herstelperiodes.

De pijn in zijn enkels was ondraaglijk. Artsen probeerden allerlei behandelingen, maar vonden geen oplossing voor de lange termijn. In 1994 plaatste dokter Martens een Ilizarov-apparaat op de enkels van Van Basten, maar dat maakte alles alleen maar erger. In 1995 kondigde Van Basten aan dat hij zou stoppen met voetballen.

Van Basten keerde later echter terug in de voetbalwereld. Hij werd voor het seizoen 2003-04 aangesteld als coach van Jong Ajax en werd in de zomer van 2004 bondscoach van Oranje. Later, in 2008, kreeg hij de sportieve touwtjes in handen bij het eerste van Ajax.

Van Basten is nog steeds een van de meest gerespecteerde voetballegendes ter wereld, en velen koesteren grote bewondering voor hem. Zijn toewijding en passie voor het voetbal waren zo groot dat hij gewoon door de pijn heen bleef spelen. Dat is pas echte liefde voor het spelletje!